توضیحات
دیوبندیه مکتبی است که در قرن دوازدهم هجری به دست شماری از علمای حنفی در شبه قاره هند بر مبنای تفکر شاه ولی الله دهلوی در روستای دیوبند تأسیس شد. علمای دارالعلوم دیوبند در فقه مقلد ابوحنیفه و در اعتقادات و کلام تابع ابومنصور ماتریدی و ابوالحسن اشعری هستند، نگاه مثبتی به سلسله های تصوف اعم از نقش بندیه، چشتیه، قادریه و سهروردیه دارند و تحت تأثیر ابن تیمیه برخی از اعمال مسلمانان را بدعت و شرک می دانند. به نظر دیوبندیان، هر فردی آرا و افکار خود را از مجدّد الف ثانی احمد سرهندی و شاه ولی الله دهلوی اخذ کند و این تفکّرات را با اندیشه مؤسسان جامعه دارالعلوم دیوبند متّصل بداند در زمره علمای دیوبندی به شمار می رود، اگرچه خارج از شبه قاره هند به امور دینی، سیاسی یا اجتماعی اشتغال داشته باشد. دیوبندیه، با تأثیرپذیری از شاه ولی الله دهلوی، عزاداری و بنای بر قبور را بدعت می دانند، استغاثه و نذر برای ارواح اولیای الاهی را شرک قلمداد می کنند و گرچه گرایش های صوفیانه دارند اما برخی از اعمال صوفیان را نیز شرک و بدعت محسوب می کنند.
بعد از فروپاشی امپراتوری عثمانی و برقراری جنبش خلافت در هند در سال ۱۹۲۶، یکی از فارغ التحصیلان دیوبند با تأسیس سازمان «جماعت تبلیغ» باعث گسترش فزایندۀ تفکر و مکتب دیوبند شد و این تفکر در سراسر جهان بسط یافت. تفکر دیوبندیه قریب به هفتاد سال پیش به ایران اسلامی وارد شد و امروزه بسیاری از مولوی های شرق ایران از فارغ التحصیلان مکتب دیوبند هستند و به گسترش این طرز تفکر کمک می کنند.
در کنار گروه های معتدل و ضدتکفیری دیوبند، برخی از فارغ التحصیلان افراطی این مکتب گروه هایی تأسیس کردند که امروزه از مهم ترین جریان های تکفیری جهان اسلام به شمار می روند. سپاه صحابه، لشکر جهنگوی، لشکر طیبه و طالبان افغانستان و پاکستان از این دسته اند. این عده در مدارس دیوبند تحصیل کرده اند و به گسترش تکفیر و افراط در جهان اسلام، به ویژه در شرق جهان اسلام، دامن زده اند. آنچه در ادامه می آید مختصری از تاریخ پیدایش، تطورات، عقاید و افکار دیوبندیان است.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.